Αγριοκούνελο (Oryctolagus cuniculus)
Διαστάσεις
Μήκος σώματος 35 -45 cm
Βάρος αρσενικού: 1200 – 2000 gr
Βάρος θηλυκού: 1200 – 2000 gr
Γνωρίσματα
Αυτιά κοντύτερα από το μήκος του κεφαλιού. Απουσιάζουν οι μαύρες λωρίδες στις άκρες των αυτιών. Πιο κοντά πόδια από το λαγό, γεγονός που φαίνεται χαρακτηριστικά όταν τρέχει. Ζει μόνο στη νησιώτικη Ελλάδα, σε πεδινές και λοφώδεις περιοχές με γαιώδη ή αμμώδη εδάφη.
Ενδιαίτημα – Αναπαραγωγή
Το συναντάμε σε λιβάδια που συνορεύουν με θαμνότοπους, δάση, βράχια κ.λπ. Δραστηριοποιείται τη νύχτα εκτός αν δεν ενοχλείται, οπότε βγαίνει και την ημέρα. Είδος κοινωνικό, φωλιάζει κατά αποικίες. Φτιάχνει τη φωλιά του μαζί με άλλα σε στοές, βαθιά κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, με πολλές διακλαδώσεις. Γεννάει 4 – 7 φορές το χρόνο από 3 – 12 μικρά, που είναι γυμνά και τυφλά.
Τροφή
Τρέφεται με βλάστηση και καρπούς.
Συμπεριφορές:
Είναι ζώο αγελαίο και ζει σε κοινωνικές ομάδες πολλών ατόμων κάτω από αυστηρή ιεραρχία την οποία έχει ένα κυρίαρχο ζευγάρι . Ο βασικός πυρήνας είναι η οικογενειακή ομάδα που αποτελείται από 8-12 άτομα. Το κυρίαρχο αρσενικό αναλαμβάνει την φύλαξη της περιοχής της ομάδας, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της αναπαραγωγής. Η περιοχή σημαδεύεται και κάθε παρείσακτος κυνηγιέται ανελέητα. Οι συγκρούσεις δε που ακολουθούν είναι μεγάλης βιαιότητας με αρκετές φορές βαρείς τραυματισμούς . Οι ρυθμοί της ζωής του αγριοκούνελου εξαρτώνται άμεσα από τον καιρό και ειδικά από τον βαθμό υδρομετρίας. Σε περίοδο έντονων βροχοπτώσεων μένει χωμένο στο λαγούμι του η κάτω από την προστατευτική κάλυψη κάποιου θάμνου. Αν βραχεί ενώ τρέφεται έξω , περιμένει να στεγνώσει το τρίχωμα του για να ξαναγυρίσει στο λαγούμι του. Οι βασικές δραστηριότητες γίνονται αργά το βράδυ η νωρίς το πρωί. Το αγριοκούνελο είναι πραγματικό βαρόμετρο . Αν το δούμε να κυκλοφορεί σε μεγάλους αριθμούς την διάρκεια της ημέρας αυτό σημαίνει ότι έρχεται αλλαγή απότομη και αναταραχή. Είναι πολύ ενδημικό και είναι προσκολλημένο στην περιοχή του. Και δεν απομακρύνεται πάνω από 200-400 μέτρα. Δειλό πάντα έτοιμο σε κάποιο ασυνήθιστο θόρυβο να τρέξει στο λαγούμι του. Πάντα υπάρχουν τσιλιαδόροι που παρατηρούν την γύρω περιοχή όταν τα άλλα ζώα τρώνε. Μόλις αντιληφτούν κίνδυνο αμέσως σηκώνονται όρθια στα πίσω πόδια τους , αν επιβεβαιωθεί ο κίνδυνος χτυπούν δυνατά τα πόδια τους στο έδαφος και εξαφανίζονται γρήγορα.
Ζημιές που προκαλούνται από τον υπερπληθυσμό του αγριοκούνελου
Όταν οι πυκνότητες πληθυσμού του αγριοκούνελου φτάσουν σε υψηλά επίπεδα, είναι δυνατόν να προκαλέσει σημαντικές ζημιές στο βιότοπο λόγω της καταστροφής της ποώδους βλάστησης, την απογύμνωση των περιοχών και την δημιουργία σοβαρών προβλημάτων διαβρώσεως του εδάφους. Κατά συνέπεια τα παραπάνω έχουν σαν αποτέλεσμα να προκαλεί σημαντικές ζημιές στις γεωργικές καλλιέργειες, στην κτηνοτροφία κλπ. Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα εισήχθη από τη Βρετανία στην Αυστραλία. Το 1863 μετά από μια φωτιά, πολλά αγριοκούνελα ξέφυγαν από την φάρμα που εκτρεφόταν και εξαπλώθηκαν στην γύρω περιοχή κοντά στη Βικτόρια.Από εκεί η εξάπλωσή τους ήταν ραγδαία και έφτασε μέχρι τη Δυτική Αυστραλία μέχρι το 1894. Σε όλες τις κατάλληλες περιοχές για το αγριοκούνελο εγκαταστάθηκαν αποικίες μέχρι το 1930. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας 1930 – 1940 οι πυκνότητες πληθυσμού των αγριοκούνελων βρίσκονταν σε πολύ μεγάλους αριθμούς, με μεγάλες συνέπειες στην αγροτοκτηνοτροφία.Οι μέθοδοι ελέγχου του πληθυσμού που χρησιμοποιήθηκαν δεν έφεραν αποτελέσματα, οπότε το 1950 εισήχθη ο ιός της μυξωμάτωσης και λόγω της μεγάλης πυκνότητας των πληθυσμών του αγριοκούνελου εξαπλώθηκε ραγδαία σε όλη την Αυστραλία μέχρι το 1953.
Το 98% των ατόμων αγριοκούνελου που προσβλήθηκαν από τον ιό ψόφησαν. Από τότε και μετά χρησιμοποιήθηκαν και άλλες μορφές βιολογικών και χημικών μεθόδων για τον έλεγχο του πληθυσμού τους.Οι ζημιές που προκαλούν στην βλάστηση της περιοχής που καταλαμβάνουν είναι τεράστια. Είναι δυνατό να μειώσουν τα διαθέσιμα της τροφής σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Το 1985 – 1986 μελέτες έδειξαν ότι τα διαθέσιμα τροφής σε κάποιες μειώθηκαν σε τέτοιο βαθμό που οι βοσκοικανότητα αυτών έφτασε τα 1,35 – 1,44 πρόβατα/10 στρέμματα. Σε άλλες περιοχές η βλάστηση απομακρύνθηκε εντελώς. Οι τροφικές προτιμήσεις των αγριοκούνελων μπορεί να οδηγήσουν επίσης σε αλλαγή της σύνθεσης της βλάστησης, με αποτέλεσμα μεγάλες περιοχές να κατακλυστούν από ανεπιθύμητα για το ζωικό κεφάλαιο είδη φυτών.
Πληροφορές:
http://www.gpeppas.gr/trixota/kuneli/kuneli.html [16/9/2016]
http://www.ihunt.gr/%CE%B1%CE%B3%CF%81%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%BB%CE%BF [16/9/2016]
Φωτογραφίες: Φώτω Κόνσολα
