Γαϊτανούρι ή Γραβανάς (Thalassoma pavo)
Γαϊτανούρι ή Γραβανάς, ανήκει στην οικογένεια των Λαβριδών (Labridae) στην οποία ανήκουν και οι χειλούδες της χώρας μας. Είναι γνωστό επίσης με τα ονόματα γαργαλίκι, γαϊτανάκι, φιάμουλα, ραβανάς, κόρνος και στη Κρήτη μπλαβόγυλο.
To επιστημονικό του όνομα Thalassoma, προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις θάλασσα (Thalassa) και σώμα (soma). Από το σώμα του που περιέχει όλα τα χρώματα της θάλασσας.
Πολύχρωμο ψάρι που παρουσιάζει αλλαγές καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής του τόσο στο φύλο όσο και στα χρώματα.
Είναι βενθικό είδος (σε νερά από 1 μέτρο έως 150 μέτρα), που ζει κυρίως σε πετρώδεις πυθμένες. Είναι μοναχικό ψάρι, παρότι κάποιες φορές μπορεί να βρεθεί σε μικρές ομάδες.
Το μήκος του φτάνει τα 25 cm. κι έχει ατρακτοειδές σώμα.
Αυτό το ψάρι αλλάζει το φύλο κατά τη διάρκεια της ζωής του, πρώτα το ψάρι είναι θηλυκό (πρωτογόνο). Επίσης το χρώμα αλλάζει (χρωματικός διμορφισμός). Οι ενήλικοι προσδιορίζονται από την κίτρινη ημισεληνοειδή ουρά. Τα μεγάλα αρσενικά γίνονται μπλε στο κεφάλι που καταλήγει πράσινο στην ουρά. Σώμα σκούρο πράσινο στο μπλε με κάθετες κόκκινες ραβδώσεις. Τα νεαρά έχουν ένα μεγάλο σκοτεινό σημείο στη μέση του ραχιαίου πτερυγίου και είναι καστανοκίτρινα με 5-6 ραβδώσεις.
Τρέφεται με μικρά μαλάκια και καρκινοειδή. Τα νεαρά αυτού του είδους συχνά καθαρίζουν άλλα ψάρια.
Πηγές-Πληροφορίες:
users.sch.gr/spangs
wikipedia.org/wiki/Ornate_wrasse
www.fishbase.se/summary/Thalassoma-pavo.html
Φωτογραφία: Ιωάννης Γκαλιούρης