Αναζητώντας την τροφή μας στη Φύση!!
Η χαρά της αναζήτησης της τροφής είναι ο καλύτερος τρόπος για να ανακαλύψουμε όλα όσα μας προσφέρει η φύση εκεί έξω. Τι καλύτερο από το να επιβραδύνεις και να αρχίζεις να παρατηρείς; Να γίνεσαι ένα με το περιβάλλον, να αναζητάς και να αποκτάς γνώσεις οι οποίες είναι πρακτικές και χρήσιμες και σου προσφέρουν εκτός από την χαρά της εξερεύνησης και αυτή αυτή της γευστικής απόλαυσης;
Για μένα ήταν τα μανιτάρια που μου κέντρισαν πρώτα το ενδιαφέρον. Συναντούσα μανιτάρια και γοητευόμουν με την ιδέα ότι ορισμένα είναι πεντανόστιμα ενώ άλλα μπορούν να σε στείλουν αδιάβαστο (αυτό που λένε ότι όλα τα μανιτάρια τρώγονται απλά ορισμένα μόνο μια φορά). Ήταν αυτά που με έκαναν να πάρω οδηγούς αναγνώρισης και να ρωτήσω έμπειρους συλλέκτες για περισσότερες πληροφορίες. Αυτά με έκαναν κυνηγό (mushroom hunting). Τα βότανα και τα άλλα φυτά με διατροφική αξία ακολούθησαν. Είναι ωραίο να έχεις συλλέξει την δάφνη, τη ρίγανη, την άγρια μέντα, το φασκόμηλο, το χαμομήλι, την άγρια μουστάρδα, τον κρίταμο, το θυμάρι, το βαλσαμόχορτο, τα χόρτα, τον μάραθο, το σχίνο, τα σπαράγγια και τόσα άλλα που θα χρησιμοποιήσεις στην κουζίνα σου.
Τι είναι αυτό που ελκύει κάποιον στην εύρεση «άγριας» τροφής;
Είναι ένας ήπιος τρόπος για τους ανθρώπους να βγουν έξω και να ασχοληθούν με το φυσικό κόσμο. Η εύρεση τροφής είναι ένα φυσικό ένστικτο, που μας εξιτάρει. Γίνεσαι πιο παρατηρητικός όταν ψάχνεις κάτι που μπορείς να χρησιμοποιήσεις. Και στο τέλος, είναι κάτι παραπάνω από φαγητό, είναι το ίδιο το περιβάλλον που γίνεσαι κομμάτι του. Όταν αρχίζεις να μην περπατάς απλά, αλλά να επιβραδύνεις και να παρατηρείς στην πραγματικότητα αρχίζεις να κοιτάζεις τα πάντα. Να παρατηρείς, να μαθαίνεις και να εκτιμάς.
Μπορεί η επαφή μας με τη φύση και την αναζήτηση τροφίμων να αλλάξει τον τρόπο που σκέφτονται οι άνθρωποι για το φαγητό;
Όταν βγαίνεις στη φύση για να βρεις και να συλλέξεις προϊόντα του δάσους μπορεί το καλάθι σου να γεμίσει μπορεί όμως και να παραμείνει άδειο για αρκετές εξορμήσεις. Ξαφνικά ανακαλύπτεις ότι η εξεύρεση της τροφής είναι δύσκολη. Θα πρέπει να σε κάνει πιο συνετό στον τρόπο που συμπεριφέρεσαι στη φύση αλλά και στο πιάτο σου. Παραδοσιακά ο λαός μας έχει ιστορία και κουλτούρα στην εύρεση «άγριας» τροφής, οι δυσκολίες αλλά και οι διατροφικές μας συνήθειες μας το επέβαλαν. Έτσι μαθαίνει κανείς σε ποιες περιοχές βρίσκει συγκεκριμένα είδη, ποιες εποχές του χρόνου, αν θα βγουν στο δάσος, στο ύπαιθρο ή στην ακτή. Επίσης γνωρίζεις μέσα από αυτή τη διαδικασία ότι υπάρχουν τροφές οι οποίες είναι επικίνδυνες (σκεφτείτε τι θυσίες χρειάστηκαν στην ανθρώπινη ιστορία για να έχουμε την γνώση των επικίνδυνων τροφών σήμερα). Τέλος, η επεξεργασία των προϊόντων αυτών: η αποξήρανση, η διατήρηση σε άρμη, η αποθήκευση για να την ετήσια χρήση τους, η γνώση για το πώς πρέπει να συμπεριφερθούμε σε κάθε είδος, μας οδηγεί στο να σεβόμαστε τις ποσότητες που έχουμε και να διαχειριζόμαστε την τροφή με σύνεση και σεβασμό.
Υπάρχουν κανόνες;
Φυσικά και υπάρχουν κανόνες για τη συλλογή προϊόντων από τη φύση. Όπως επίσης υπάρχουν και «άγραφοι νόμοι» οι οποίοι καθορίζουν την ηθική μας υπόσταση στη φύση.
- Βασικός κανόνας είναι ότι ΔΕΝ κόβουμε ποτέ και κυρίως ΔΕΝ καταναλώνουμε είδη τα οποία δεν γνωρίζουμε ή έχουμε και την ελάχιστη αμφιβολία για αυτά.
- Οι νέοι στη συλλογή μανιταριών σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να βγουν μόνοι και να συλλέξουν μανιτάρια για να φάνε. Θα πρέπει πρώτα να έχουν μελετήσει σωστά οδηγούς αναγνώρισης και σχετικά βιβλία και στη συνέχεια να ακολουθήσουν πολλές φορές έμπειρους συλλέκτες ώστε να είναι απολύτως σίγουροι για τα εδώδιμα μανιτάρια και τα χαρακτηριστικά που τα ξεχωρίζουν.
- Δεν εμπιστευόμαστε ποτέ αναγνωρίσεις μέσω διαδικτύου, φωτογραφιών κ.α. όταν πρόκειται για μανιτάρια που προορίζονται για βρώση.
- Όταν πρόκειται για αρωματικά φυτά (αλλά και μανιτάρια) ποτέ δεν τα αφαιρούμε με την ρίζα τους, μια τέτοια πράξη θα σήμαινε την εξαφάνιση του είδους από το συγκεκριμένο τόπο.
- Υπάρχουν Δασικές Αστυνομικές Διατάξεις για κάθε περιοχή που καθορίζουν τις ποσότητες που μπορεί κανείς να συλλέξει (ισχύει για όλα τα βότανα και τα μανιτάρια). Η υπερσυλλογή είναι παράβαση του νόμου.
- Αφήνουμε πάντα ποσότητα του είδους ανέπαφο στο σημείο. Η διατήρηση του βιοτόπου είναι βασική προϋπόθεση.
Θέλει προσοχή, σοβαρότητα και σεβασμό, η φύση μπορεί να σε ανταμείψει και να σου προσφέρει τις πιο ντελικάτες γεύσεις της.
Κείμενο: Φώτω Φ. Κόνσολα, MSc Περιβαλλοντική Πολιτική & Διατήρηση Βιοποικιλότητας, Δασοπόνος
