Δεντρολίβανο, Ροζμαρί (Rosmarinus officinalis)

Οικογένεια: Χειλανθή (Lamiaceae)
Αειθαλής μικρός θάμνος που αυτοφύεται ή καλλιεργείται στις παραμεσόγειες χώρες. Φθάνει σε ύψος 1 μέτρο και μπορεί να το ξεπεράσει. Είναι πολύκλαδο και πυκνόφυλλο φυτό. Έχει φύλλα δερματώδη, γραμμοειδή με χρώμα σταχτοπράσινο.
Κλίμα και έδαφος
Το δεντρολίβανο ευδοκιμεί σε περιοχές και με ήπιο και θερμό αλλά και ψυχρό κλίμα. Ως προς το υψόμετρο αναπτύσσεται σε πεδινές αλλά και ορεινές περιοχές. Προτιμά τα εδάφη που αποστραγγίζονται καλά και ευνοείται όταν αυτά έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε ασβέστιο. Μπορεί να ευδοκιμήσει και σε ξηρά αλλά και ποτιστικά χωράφια.
Συλλογή του φυτού
Το δεντρολίβανο όπως και όλα σχεδόν τα αρωματικά φυτά πρέπει να συλλέγονται όταν βρίσκονται στην άνθηση. Το δεντρολίβανο μπορεί να ανθίσει σχεδόν όλο το χρόνο, η συλλογή του μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή. Αν και η καλύτερη εποχή είναι οι μήνες Μάιος έως Ιούλιος.
Χρήσεις και ιδιότητες
Χρησιμοποιούνται τα φύλλα και τα άνθη του ως άρτυμα (καρύκευμα) σε πολλά φαγητά. Έχει επίσης φαρμακευτικές ιδιότητες και στη λαϊκή φαρμακολογία αναφέρεται ως τονωτικό, σπασμολυτικό, χωνευτικό, χολαγωγό, εμμηναγωγό, εκτρωτικό, αντιρευματικό κ.λπ. Οι πολύ μεγάλες δόσεις προκαλούν δηλητηριάσεις και μερικές φορές το θάνατο. Το δεντρολίβανο είναι τέλος πολύ καλό μελισσοτροφικό φυτό. Το αιθέριο έλαιο του χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, σαπωνοποιία και φαρμακευτική.
Το δεντρολίβανο στην αρχαία Ελλάδα
Το δεντρολίβανο ήταν γνωστό στους αρχαίους Έλληνες οι οποίοι χρησιμοποιούσαν συχνά στις θυσίες των ζώων και διάφορα λιβάνια για να ευχαριστήσουν τους θεούς για τα ευεργετήματα που τους έκαναν. Αντί του λιβανιού που έφερναν από την Αραβία, έκαιγαν στους βωμούς και το εγχώριο δεντρολίβανο, που ήταν δώρο της θεάς Αφροδίτης στους ανθρώπους. Με δεντρολίβανο διακοσμούσαν και τις εικόνες των θεών, επίσης μαζί με τη δάφνη (Laurus nobilis)κατασκεύαζαν ανθοδέσμες ή στεφάνια που στεφάνωναν τους νικητές. Γνωστό ήταν και στους Αιγυπτίους, Ρωμαίους και Άραβες οι οποίοι το καλλιεργούσαν.
Τέλος μπορείτε να δείτε την εκπληκτική ταινία μικρού μήκους “Δεντρολίβανος ο Φαρμακευτής”
σε σκηνοθεσία : Ανδρέας Σιαδήμας
Σενάριο : Στυλιανή Καβαδάτου
Ηθοποιοί : Πέτρος Φυσσούν, Νίκος Γιωργάκης, Αθηνά Μάξιμου
Όπου περιγράφεται μέσα από μια όμορφη ιστορία ο πλούτος της ελληνικής φύσης σε βότανα, οι χρήσεις τους αλλά και το τι πρέπει να προσέχουμε σε αυτά. https://www.youtube.com/watch?v=JrffcV1WoU0
Πληροφορίες -Πηγές:
ΈλμουντΜπάουμαν. 1993. Η Ελληνική Χλωρίδα στο μύθο, στην τέχνη στη λογοτεχνία. Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης. Σελ: 88:157
Browicz, K. 1991. Trees and shrubs of Lemnos Is. (Greece). Arboretum Kornickie, 36:3-25
Κυνηγάκης Ν. &Βραχνάκης Θ. 2003-2008. Πτυχιακή εργασία Αρωματικά φυτά. Τ.Ε.Ι. Κρήτης –Τμήμα Φυτικής Παραγωγής. Σελ: 16-17
[29/08/2019] https://apothesis.lib.teicrete.gr/bitstream/handle/11713/710/Kynigakis.2008.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Φωτογραφία: ΦώτωΚόνσολα