Από εντομοαπωθητικό και θεραπευτικό έως παραισθησιογόνο και βαρβιτουρικό, η αψιθιά
Η αψιθιά
Στην εποχή του Ιπποκράτη η Artemisia absinthium θεωρούνταν ένα από τα πιο αρωματικά φυτά. Την ονόμαζαν Αρτεμισία (Artemisia) προς τιμή της Θεάς Άρτεμης και αψίνθιον (absinthium), δηλαδή αυτό που δεν πίνεται.
Οι ιδιότητες της αψιθιάς
Η κυριότερη ιδιότητα του είναι η απώθηση εντόμων, ποντικιών και σκώρων, κάτι που απέτρεψε την εξάπλωση μεγάλου αριθμού ασθενειών σε παλαιότερες εποχές και σε μεγάλες επιδημίες. Σε περιόδους επιδημιών χολέρας και πανώλης κρέμαγαν το φυτό στις κατοικίες και κάπνιζαν τους χώρους καίγοντας βλαστούς αψιθιάς. Ο Διοσκουρίδης έγραφε: “…όταν ανακατεύεις το μελάνι με έγχυμα αψιθιάς τα ποντίκια δεν αγγίζουν τους παπύρους…”.
Οι δραστικές ουσίες
Είδη του γένους Artemisia παράγουν μεγάλο αριθμό τερπενοειδών, μεταξύ των οποίων και η ψυχοτρόπος νευροτοξίνη θουγιόνη. Η θουγιόνη βρίσκεται σε πολλά φυτά, όπως στα κωνοφόρα τούγια (Thujia) (από όπου πήρε το όνομα), η χαμαικυπάρισσος (Chamaecyparis), άρκευθος (Juniperus), αλλά και η ρίγανη (Origanum), στη μέντα (Mentha) και στο φασκόμηλο (Salvia). Η χρήση του αιθέριου ελαίου της αψιθιάς καταργήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν ανακαλύφθηκε ότι το συστατικό θουγιόνη περιέχεται σε υπερβολικές δόσεις και προκαλεί παραισθήσεις.
Το αψέντι
Στην πραγματικότητα το απόσταγμα του Artemisia absinthium είναι το αψέντι. Το αψέντι είναι ποτό με υψηλή περιεκτικότητα σε οινόπνευμα (45-74% ABV). Έχει φυσικό πράσινο χρώμα, αλλά μπορεί να είναι και άχρωμο. Συχνά αναφέρεται ως “πράσινη νεράιδα”. Αν και μερικές φορές αναφέρεται λανθασμένα ως λικέρ, το αψέντι δεν παρασκευάζεται παραδοσιακά με προστιθέμενη ζάχαρη και έτσι χαρακτηρίζεται ως απόσταγμα. Παρασκευάστηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 18 ου αιώνα στην Ελβετία. Έγινε δημοφιλές ως αλκοολούχο ποτό στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα στη Γαλλία, ιδιαίτερα ανάμεσα στους Παριζιάνους καλλιτέχνες και συγγραφείς. Η κατανάλωση αψεντιού βρήκε ενάντιους τους κοινωνικά συντηρητικούς, καθώς και τους υποστητικτές της ποτοαπαγόρευσης. Ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ, ο Σαρλ Μπωντλαίρ, ο Πικάσο, ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ είναι από τους πιο γνωστούς λάτρεις του αψεντιού.
Η απαγόρευση και η επανακυκλοφορία του αψεντιού
Το αψέντι συχνά απεικονίζεται ως επικίνδυνα εθιστική και ψυχοδραστική ουσία. Μέχρι το 1915 το αψέντι είχε απαγορευτεί στις Η.Π.Α. και στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης. Αν και το αψέντι έχει ιστορικά δυσφημιστεί, δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι πιο επικίνδυνο από τα άλλα αποστάγματα. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η ψυχοτρόπος δράση του αψεντίου (πέρα από αυτή του οινοπνεύματος) είχε υπερεκτιμηθεί. Η αναβίωση του αψεντιού ξεκίνησε τη δεκαετία του 1990, ακολουθώντας την υιοθεσία σύγχρονων ευρωπαϊκών νόμων για τα ποτά και τα τρόφιμα, οι οποίοι απομάκρυναν τους φραγμούς στην παραγωγή και στην πώληση του.
Κείμενο: Φώτω Κόνσολα, MSc. Περιβάλλοντος, Δασοπόνος.
Πληροφορίες -Πηγές:
Nguyen H.T. & Nemeth Z.E. 2016. Sources of variability of wormwood (Artemisia absinthium L) essential oil. J.Appl.Res.Med.Aromatic Plants 3:143-150.
Padosch S.A., Lachenmeier D.W. & Kroner L.U. 2006. Absinthium: a fictitious 19th century syndrome with present impact. Substance Abuse Treatment, Prevention, and Policy. 1:14.
Weisbord S.D., Soule J.B. & Kimmel P.L. 1997. Poison on line-acute renal failure caused by oil of wormwood purchased through the internet. N.Engl.J.Med. 337(12):825-7.
Wittels B.J. & Breaux T.A. 2017. Absinthe: The Exquisite Elixir. Fulcrum Publishing. p.45.
Αναδημοσίευση από http://votaniki.gr/ επισκεφθείτε την ιστοσελίδα για περισσότερα άρθρα και πληροφορίες!!
