Δεκαοχτούρα (Streptopelia decaocto)
Η δεκαοχτούρα (επιστημονικό όνομα:Streptopelia decaocto – Στρεπτοπέλια η δεκαοκτώ) είναι ένα είδος του γένους Στρεπτοπέλια (Streptopelia) των περιστερίδων, ιθαγενές στην Ασία και την Ευρώπη, που έχει πρόσφατα εποικίσει και τη Βόρεια Αμερική. Έχει μεσαίο μέγεθος, με μήκος 30-33 εκατοστά από την άκρη του ράμφους μέχρι της άκρη της ουράς, άνοιγμα φτερών 47-55 εκατοστά και βάρος 125-240 γραμμάρια. Το συνολικό χρώμα του είναι στιλβωμένο γκρι με ροζ-γκρι, λιγάκι πιο σκούρο από πάνω απ’ ότι από κάτω, με ένα μπλε γκρι υποπτέρυγο μπάλωμα. Τα φτερά της ουράς είναι στιλβωμένο γκρι από πάνω και έχουν σκούρες γκρι άκρες από κάτω στην άκρη λευκών φτερών. Έχει ένα μαύρο ημι-κολλάρο στην άκρη του οποίου βρίσκεται λευκό στον αυχένα, από όπου και παίρνει το όνομά του. Τα κοντά πόδια είναι κόκκινα και το ράμφος είναι μαύρο. Η ίριδά του είναι κόκκινη, αλλά τα μάτια από απόσταση φαίνονται μαύρα, καθώς η κόρη του είναι σχετικά μεγάλη και μόνο ένα στενό δακτυλίδι της καφεκόκκινης ίριδας φαίνεται γύρω από τη μαύρη κόρη. Η διαφορές μεταξύ των δύο φύλων είναι πολύ λίγες, ενώ τα νεαρά πουλιά ξεχωρίζουν επειδή το κολάρο τους δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως.
Το τραγούδι του, που επαναλαμβάνεται πολλές φορές φωνητικά μοιάζει πολύ με το ελληνικό δεκαοχτώ, εξου και το όνομα του πουλιού. Κάνει επίσης ένα σκληρό δυνατό κάλεσμα διάρκειας περίπου δύο δευτερολέπτων, ιδιαίτερα κατά την πτήση λίγο πριν την προσγείωση.
Είναι συγγενικά κοντινό με το νησιωτικό περιστέρι με κολάρο της νοτιοανατολικής Ασίας και με το αφρικανικό περιστέρι με κολάρο που ζει στην υποσαχάρια περιοχή, σχηματίζοντας ένα υπερείδος με αυτά.
Μύθος της Δεκαοχτούρας
Ο ήχος αυτός σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση οφείλεται σε στην απεγνωσμένη προσπάθεια μιας κοπέλας να πείσει για τον αριθμό δεκαοχτώ…
Επομένως ,η λαλιά της δεκαοχτούρας,είναι παράφραση του δεκαοχτώ(δε διακρίνω ομοιότητα).
Κάποτε πριν πολλά χρόνια,ήταν μια πανέμορφη κοπέλα,αξιολάτρευτη και πρώτη νοικοκυρά.
Πολλά παληκάρια την ποθούσαν και όλες οι γυναίκες(πεθερές) τη ήθελαν για νύφη τους.
Την καρδιά της όμορφης κοπέλας,κέρδισε ένα παληκάρι,το οποίο και παντρεύτηκε ,παρά τις αντιρρήσεις της μητέρας του.
Η πεθερά τυφλωμένη από ζήλεια και εγωισμό δεν έβλεπε πόσο πολύ αγαπιούνταν οι δυό νέοι κι έκανε τα πάντα ,για να τους χωρίσει.
Ανάγκαζε την- υπάκουη πάντα- νύφη να κάνει ένα σωρό δουλειές,μέχρι να αγανακτίσει και να φύγει.
Η κοπέλα υπέμενε καρτερικά,όλες τις δοκιμασίες,τις ταπεινώσεις,την αχαριστία της κακιάς πεθεράς…για την αγάπη του άντρα της.
Μια μέρα,της ζήτησε να φτιάξει 18 καρβέλια και να τα έχει έτοιμα.
Πράγματι η κοπέλα τα είχε έτοιμα ως το μεσημέρι.
Τότε η αντίζηλος της,πήρε το ένα καρβέλι και κατηγόρησε τη νύφη στον γιο της ότι το έφαγε,τονίζοντας έτσι… ότι είναι σπάταλη(!!!!)
Σε άλλα μέρη της Ελλάδας,λένε ότι την κατηγόρησε πως το έδωσε στη μάνα της(η νύφη).
Ο …πολυπόθητος άνδρας την πίστεψε κι η κοπέλα από την αδικία φώναζε …δεκαοχτώ…δεκαοχτώωω…
Μάταια όμως….(η εξουσία του άνδρα ,που ανέφερα σε προηγούμενα άρθρα…ο άνδρας αποφάσισε μόνος του ανακοινώνοντας τις αποφάσεις των γονιών του …ως δικές του).
Το κορίτσι …τρελάθηκε κι ο Θεός την λυπήθηκε μεταμορφώνοντάς την σε πουλί…την δεκαοχτούρα.
Άλλη εκδοχή του μύθου,αναφέρει μια μάνα με δεκαοχτώ παιδιά ,η οποία αναγκάστηκε να τα αφήσει όλα σε μια φίλη της,για να πάει στην πόλη.
Επιστρέφοντας ,βρήκε τη φίλη της νεκρή.
Κάποιος της είχε κλέψει τα παιδιά της κι απελπισμένη γυρνούσε παντού ,ψάχνοντάς τα.
Οι άκαρπες προσπάθειες της, την οδήγησαν στην τρέλα.
Έτσι η Παναγιά τη λυπήθηκε και την μεταμόρφωσε σε πουλί,που αναζητά ακόμη τα παιδιά της… με το χαρακτηριστικό κελάηδημά της.
Αυτοί είναι οι μύθοι που πλέχτηκαν γύρω από το λάλημα της δεκαοχτούρας.
Πληροφορίες:
wikipedia/Streptopelia decaocto
xiromeritissa.wordpress.com/Streptopelia decaocto
Φωτογραφία: Φώτω Κόνσολα
