Σε μια ιστορική ψηφοφορία οι βοτανολόγοι αποφάσισαν υπέρ της κατάργησης της ρατσιστικής αναφοράς από τα επιστημονικά ονόματα των φυτών
Οι βοτανολόγοι ψήφισαν για να αλλάξουν το όνομα εκατοντάδων φυτών για να αφαιρέσουν μια ρατσιστική αναφορά από τα επιστημονικά τους ονόματα. Ψήφισαν επίσης να επιτραπεί σε μια επιτροπή να αξιολογήσει νέα ονόματα ειδών που θα μπορούσαν να είναι προσβλητικά ή υποτιμητικά, ξεκινώντας από το 2026. Αυτά συζητήθηκαν στο Διεθνές Βοτανικό Συνέδριο στη Μαδρίτη, όπου και διεξήχθη η ψηφοφορία.
Είναι η πρώτη φορά που οι βοτανολόγοι ψήφισαν για την αλλαγή ονομάτων που θα μπορούσε να είναι προσβλητικά. Η απόφασή τους θα εξαλείψει το «c» σε περισσότερες από 300 επιστημονικές ονομασίες φυτών, φυκών και μυκήτων που περιλαμβάνουν το caf[e]r- και caff[e]r-. Η αλλαγή ενός γράμματος θα σήμαινε την κατάργηση των αναφορών στο caffra, μια λέξη της εποχής του Απαρτχάιντ που χρησιμοποιήθηκε για να κάνει διακρίσεις κατά των μαύρων στη Νότια Αφρική, κι έτσι η ονομασία θα μετατραπεί σε affra (και των σχετικών παραγώγων), υπονοώντας απλώς ότι το είδος έχει την προέλευσή του στην Αφρική.
Την πρόταση αυτή της μετονομασίας κατέθεσε ο Γκίντεον Σμιθ, ταξινομολόγος φυτών στο Πανεπιστήμιο Νέλσον Μαντέλα.
Σε μια μυστική ψηφοφορία μεταξύ 556 βοτανολόγων στη συνεδρίαση της Μαδρίτης, το 63% ψήφισε υπέρ της αλλαγής. Όμως, οι συζητήσεις που οδήγησαν στην ψηφοφορία ήταν έντονες εδώ και χρόνια. Οι συζητήσεις για τα επιστημονικά ονόματα έχουν αρχίσει μεταξύ των βοτανολόγων τουλάχιστον από το 2021. Μερικοί πίεσαν να αποκαταστήσουν τα ονόματα των αυτόχθονων ειδών και να αλλάξουν τα προσβλητικά, όπως αυτά του γένους Hibbertia, το οποίο ονομάστηκε προς τιμήν του Άγγλου αποικιοκράτη και ιδιοκτήτη φυτειών George Hibbert. Μερικοί βοτανολόγοι πρότειναν επίσης να απαλλαγούμε εντελώς από τα επώνυμα που τιμούν τους ανθρώπους, υποστηρίζοντας ότι «είναι εκτός ισότητας και αντιπροσώπευσης». Άλλοι ερευνητές αρνήθηκαν κάτι τέτοιο, λέγοντας ότι η επιστημονική ονοματολογία δεν πρέπει να επηρεάζεται από τα κοινωνικά κινήματα.
Οι ταξινομιστές συχνά διστάζουν να αλλάξουν τα ονόματα των ειδών, επειδή αυτές οι αλλαγές μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση και πρέπει να αναθεωρηθούν στις βάσεις δεδομένων και μερικές φορές στη νομοθεσία, όπως οι προστασίες για τα απειλούμενα είδη. Οι προτάσεις που έγιναν αποδεκτές σήμερα από τους βοτανολόγους έρχονται σε αντίθεση με αυτό που αποφάσισε η Διεθνής Επιτροπή Ζωολογικής Ονοματολογίας πέρυσι. Οι ζωολόγοι (βιολόγοι, κτλ) για τις ονομασίες των ζώων ανακοίνωσαν ότι δεν θα εξετάσουν το ενδεχόμενο να αλλάξουν τα ονόματα των ζώων που πολλοί ερευνητές θεωρούν προσβλητική. Ως βασικό λόγο αναφέρουν ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε ενδεχομένως να προκαλέσει τεράστια σύγχυση στην επιστημονική κοινότητα που θα είχαν κόστος και δυσκολίες για όλους.
Επιμέλεια κειμένου: Φώτω Κόνσολα, (M.Sc. Περιβάλλοντος, Δασοπόνος)
Πηγές: