Ένα έντομο, ένα φυτό και το κρεμεζί χρώμα!!
Οικογένεια: Fagaceae
Γένος: Quercus Δρυς
Είδος: Quercus coccifera ή Δρυς η κοκκοφόρος ή πουρνάρι ή πρίνος
Το πουρνάρι ή πρίνος ή περνιά (κυπρ.), (επιστ. Δρυς η κοκκοφόρος, Quercus coccifera L.) είναι ένα είδος αείφυλλης σκληρόφυλλης δρυός με ευρεία εξάπλωση γύρω από τη Μεσόγειο. Θεωρείτε ένα από τα πιο ανθεκτικά είδη αφού παρά την ξύλευση (για καυσόξυλα) και/ή την βόσκηση αντέχει, παρόλα αυτά για τους παραπάνω λόγους συνήθως το βλέπουμε σε μορφή θάμνου. Η σφιχτή και αγκαθωτή του κώμη θεωρείτε ότι είναι μια εξέλιξη για την αυτοπροστασία του από την έντονη βόσκηση.
Το παράσιτο
Το παρασιτικό ομόπτερο έντομο Coccus ilicis, της οικογένειας Κοκκοειδή προσβάλει τα φύλλα του φυτού. Πάνω σ αυτά κάνει ένα κηκίδιο (σαν κόκκος), μέσα στο οποίο εναποθέτει τα αυγά του. Τα θηλυκά του εντόμου σχηματίζουν την άνοιξη ένα μικρό «εξόγκωμα» στο φύλλο, όπου αφήνουν περίπου δυο χιλιάδες αυγά. Η επιστημονική ονομασία του γένους Coccus προέρχεται από την ονομασία με την οποία το αποκαλούσαν οι αρχαίοι Έλληνες: κόκκος (δηλαδή κουκούτσι) ο βαφικός. Αυτό συνδέεται και με την ονομασία του φυτού αφού στα λατινικά το πουρνάρι ονομάζεται Quercus coccifera, δηλαδή δρυς η κοκκικοφόρος.
Και το χρώμα…
Από την αρχαιότητα οι άνθρωποι συνέλεγαν τους κόκκινους αυτούς κόκκους από το φυτό (πριν την εκκόλαψη των αυγών), τα έβρεχαν με κρασί και ξύδι και στη συνέχεια τα άπλωναν στον ήλιο να στεγνώσουν. Τέλος τα έβραζαν μέσα σε νερό και έπαιρναν το χρώμα. Αυτό το ερυθρό χρώμα χρησιμοποιούνταν για το βάψιμο τοίχων, μαλλιών, υφασμάτων, ρούχων ενώ το προτιμούσαν στο βάψιμο μεταξωτών. Αυτό το κόκκινο χρώμα λέγεται “κρεμεζί” (Η αραβική ονομασία του εντόμου είναι “κιρμίζ” ή “κερμέζ”, και από εκεί προέρχεται και η ονομασία «κρεμεζί» για το συγκεκριμένο χρώμα) και θεωρείται από τα καλύτερα και ακριβότερα. Αυτό χρησιμοποιούσαν και οι αρχαίοι Σπαρτιάτες για να βάψουν τους μανδύες τους ώστε να μην φαίνεται το αίμα μετά την μάχη.
Πληροφορίες -Πηγές:
https://laspistasteria.wordpress.com/2014/04/26/kermes-vermilio/
http://www.manual4life.org/en/psalm-226-worm/
Αρχική φωτογραφία: https://laspistasteria.wordpress.com/2014/04/26/kermes-vermilio/
Φωτογραφία εντόμου: http://www.manual4life.org/en/psalm-226-worm/
