Η τέχνη της συγκαλλιέργειας, μια παραδοσιακή γεωργική πρακτική
Τα παρασιτοκτόνα είναι τα σκευάσματα που χρησιμοποιούνται ευρέως για την προστασία των καλλιεργειών. Παρόλα αυτά τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι τονίζουν ότι η συχνή τους χρήση έχει λιγότερα αποτελέσματα αφού τόσο τα παράσιτα όσο και τα έντομα αποκτούν ανθεκτικότητα στα χημικά σκευάσματα. Ένας ακόμη παράγοντας που καταγράφεται είναι ότι με την αλόγιστη χρήση τους υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης των υδάτων αλλά και εξόντωσης των μελισσών (εντόμων εξαιρετικά ωφέλιμων).
Λωρίδες λουλουδιών
Τα τελευταία χρόνια η βιοποικιλότητα σε εδάφη που ασκείται γεωργία εντατικής μορφής, μειώνεται. Για τον λόγο αυτό πολλοί προτείνουν την εφαρμογή μιας σύγχρονης πρακτικής η οποία έχει τις ρίζες της στο παρελθόν. Η πρακτική αυτή ονομάζεται «λωρίδες λουλουδιών» (Flower strips) και εφαρμόζεται σε περιοχές με εκτεταμένες ετήσιες μονοκαλλιέργειες. Η δημιουργία διαδρόμων με σπορά πολλών και διαφορετικών ειδών άγριων ή καλλιεργούμενων έδειξε να αποδίδει τόσο στην μείωση των ζημιών από παράσιτα όσο και στην αύξηση της βιοποικιλότητας.
Σε πειράματα που πραγματοποιήθηκαν, ονομάζοντας το project “Flower strips for beneficials” έσπειραν σε περιοχές με εκτεταμένη καλλιέργεια σιτηρών, λωρίδες με 13-16 είδη όπως αραβόσιτος, κόλιανδρο, παπαρούνα, άνηθο, φαγόπυρο, κ.α. Τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά αφού έδειξαν ότι η πυκνότητα στις συγκεντρώσεις βλαβερών εντόμων ήταν 40-53% χαμηλότερη με αποτέλεσμα την κατά 61% μείωση των ζημιών στα σιτηρά.
Εκτός όμως από τους ανταγωνιστές των ζημιογόνων εντόμων που επωφελούνταν από τις ανθισμένες λωρίδες και την συγκέντρωση επικονιαστών, αυτές λειτουργούσαν και σαν οάσεις για όλα τα είδη, αυξάνοντας την βιοποικιλότητα.
Εμείς το γνωρίζαμε από το περιβόλι του παππού…
Αρκετοί από εμάς έχουμε παιδικές αναμνήσεις από το περιβόλι του παππού και της γιαγιάς, το καλοκαίρι. Εκεί ανάμεσα στις ντομάτες, τις πιπεριές, τις μελιτζάνες και τα άλλα καλοκαιρινά εδέσματα βλέπαμε ανθισμένους κατιφέδες, ζωηρούς βασιλικούς αλλά και άλλα λουλούδια. Αυτή η πρακτική γίνονταν σχεδόν τελετουργικά ήταν μια αυτονόητη πράξη που μπορεί και να μην υπήρχαν οι γνώσεις για να την εξηγήσουν παρόλα αυτά σε κάθε περιβόλι φαίνονταν ανθισμένα λουλούδια.
Δεν ήταν μια πράξη ανθοκομικού διαγωνισμού. Η φύτευση κατιφέ, ο βασιλικού και άλλων λουλουδιών είναι μια τεχνική βιολογικού ελέγχου των κινδύνων. Προφυλάσσουν τις ντομάτες, τις πιπεριές και τις μελιτζάνες από έντομα του εδάφους αφού το ριζικό τους σύστημα παράγει ουσίες οι οποίες τα απωθούν. Παράλληλα διαθέτουν εντομοδιωκτικές ιδιότητες για έντομα που προσβάλλουν τα φύλλα, τα άνθη και τους καρπούς των λαχανικών. Και τέλος τα άνθη των λουλουδιών τους προσελκύουν τις μέλισσες οπότε επιτυγχάνεται και η καλύτερη επικονίαση αλλά και καρπόδεση των κηπευτικών.
Πληροφορίες -Πηγές:
[ανάκτηση 2/8/2019 www.agroscope.admin.ch)
Uyttenbroeck, R., Hatt, S., Piqueray, J., Paul, A., Bodson, B., Francis, F. & Monty, A.. 2015. Creating Perennial Flower Strips: Think Functional!. Agriculture and Agricultural Science Procedia 6(2015)95-101. ScienceDirect. ELSEVIER
Σύνταξη –Κείμενο: Φώτω Κόνσολα (Δασοπόνος –Περιβαλλοντολόγος, M.Sc.)
