Αμπελουργός (Emberiza melanocephala)
Ο Αμπελουργός είναι στρουθιόμορφο πτηνό της οικογενείας των Εμπεριζιδών, ένα από τα τσιχλόνια που απαντούν στον ελλαδικό χώρο. Η επιστημονική ονομασία του είδους είναι Emberiza melanocephala και δεν περιλαμβάνει υποείδη. Ο όρος malanocephala στην επιστημονική ονομασία του είδους είναι άμεση εκλατινισμένη απόδοση του ελληνικού όρου «μελανοκέφαλος», που παραπέμπει στο κύριο διαγνωστικό γνώρισμα του πτηνού. Η ίδια αναφορά γίνεται και για την αγγλική ονομασία του πτηνού (Black-headed bunting).
Καλοκαιρινός επισκέπτης (κυρίως αρχές Μάη – τέλη Ιούλη) σε ανοικτές ξερές περιοχές με θάμνους, συχνά και με σκόρπια δέντρα, τυπικά σε αγροτικές εκτάσεις με διάσπαρτα δασύλλια, φυτοφράκτες, αμπελώνες και οπωρώνες. Συνήθως σε χαμηλά και μέτρια υψόμετρα. Όχι ντροπαλός. Μολονότι εμφανίζεται για μόλις 3 μήνες το χρόνο, αποτελεί πουλί -σύμβολο των αγροτικών περιοχών της Ελλάδας. Μειώνεται λόγω της εντατικοποίησης της γεωργίας.
Μεταναστευτική συμπεριφορά
Ο αμπελουργός είναι πλήρως μεταναστευτικό πτηνό μεγάλων αποστάσεων, που σχηματίζει σμήνη, με τα αρσενικά να καταφθάνουν στις περιοχές διαχείμασης πριν από τα θηλυκά. Εκεί, μπορεί να αναμιγνύεται με άτομα του είδους Petronia xanthocollis και κουρνιάζει σε αγκαθωτές ακακίες. Ταξιδεύει κατά μικρά σμήνη των 10-50 ατόμων.
Όλοι οι πληθυσμοί κατευθύνονται ΝΝΑ προς την Δ. και Κ. Ινδία. Περιστασιακά, αναφέρονται χειμερινοί επισκέπτες σε ενδιάμεσες περιοχές, π.χ. στο Ισραήλ. Την άνοιξη, καταφθάνει στην Τουρκία (σημαντικότατη επικράτεια αναπαραγωγής) ως επί το πλείστον από τα τέλη Απριλίου ενώ, μερικές φορές, έχει αναφερθεί στην Κύπρο ήδη από το Μάρτιο, αλλά συνήθως φθάνει στις αρχές ή τα μέσα Απριλίου, με το ταξίδι να συνεχίζεται έως τα μέσα Μαΐου. Φτάνει στα νησιά του Αιγαίου και την FYROM στα τέλη Απριλίου και στις αρχές Μαΐου.
Τροφή
Το είδος είναι φυτοφάγο, με τη διατροφή του να αποτελείται από σπέρματα, κυρίως σπόρους δημητριακών που τους αναζητά στα σταροχώραφα όπου συχνάζει. Ωστόσο, κατά την αναπαραγωγική περίοδο, στο διαιτολόγιο προστίθενται και ασπόνδυλα όπως, σκαθάρια, σφήκες, τριζόνια και κάμπιες εντόμων.
Πληροφορίες -Πηγές:
Τα πουλιά της Ελλάδας, της Κύπρου και της Ευρώπης, έκδοση Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
Φωτογραφία: Courtesy Dave Wragg Images